Sylva Koscina - cesarzowa europejskiego kina

Sylva Koscina urodziła się w 1933 roku w Zagrzebiu w byłej Jugosławii (obecnie Chorwacja). Jej matka była Polką, ojciec miał pochodzenie grecko-włoskie. Koscina wyjechała do Włoch po II wojnie światowej. Po wygraniu kilku konkursów piękności studiowała fizykę na Uniwersytecie w Neapolu. Marzyła o aktorstwie, wyjechała więc do Rzymu, gdzie było centrum przemysłu filmowego. Najpierw jednak pracowała jako modelka, wreszcie została aktorką. Wyróżniała się urodą i charyzmą, grała nie tylko po włosku, ale też po angielsku i francusku. Nigdy nie wystąpiła w żadnym wielkim hicie kasowym, często zdarzały się jej nawet bardzo słabe filmy, ale zawsze potrafiła przykuć uwagę widza.

Zadebiutowała w 1955 roku w komedii Ludzie i kaprale (Siamo uomini o caporali) z cyklu filmów o Totò. Później, w 1958 roku, jeszcze dwukrotnie w tym cyklu - Toto w Paryżu (Totò a Parigi) i Toto na księżycu (Totò nella luna). Wystąpiła w głównej roli kobiecej u boku Steve'a Reevesa w filmach peplum Herkules (Le fatiche di Ercole, 1958) oraz Herkules i królowa Lidia (Ercole e la regina di Lidia, 1959), także w innych pseudohistorycznych produkcjach, takich jak np. Potężni krzyżowcy (La Gerusalemme liberata, 1958) i Oblężenie Syrakuz (L'assedio di Siracusa, 1960).

Marnowała talent rzadko występując w ambitniejszych produkcjach, a jeśli zdarzały się jej ciekawsze role to w filmach, które nie przetrwały próby czasu i dziś już mało kto je pamięta. Przykłady to: dramat polityczny w stylu neorealistycznym Czerwony sygnał (Il ferroviere, 1956), gwiazdorsko obsadzony komediodramat Letnie opowieści (Racconti d'estate, 1958), wyrafinowane, gorzkie komedie obyczajowe: Guendalina (1957), Babcia Sabella (La nonna Sabella, 1957), Bratanica Sabella (La nipote Sabella, 1958), Niebezpieczne żony (Mogli pericolose, 1958), On złodziej, ona złodziej (Ladro lui, ladra lei, 1958), Biedni bogacze (Poveri milionari, 1959), La cambiale (1959), Luksusowe dziwki (Femmine di lusso, 1960) oraz Strażnik miejski (Il Vigile, 1960) - w tym ostatnim zagrała samą siebie i zaśpiewała piosenkę, przebój Adriano Celentano Il tuo bacio è come un rock (Twój pocałunek jest jak rock).

Sylva Koscina i Dirk Bogarde w filmie Wyjątkowo upalny czerwiec

W jej filmografii dominują produkcje włoskie, oprócz wspomnianych także: komedia kryminalna Zbrodnia (Crimen, 1961), komedia Lucio Fulciego, późniejszego mistrza horroru Le massaggiatrici (1962), przeciętny romans przygodowo-kostiumowy z czasów XVI-wiecznej Toskanii Szermierz z Sieny (La congiura dei dieci, 1962), połączenie thrillera i romansu w scenerii XVI-wiecznej Wenecji Proces Dożów (Il fornaretto di Venezia, 1963). W późniejszym okresie: komedia o tańcu  Kobieta, która wynalazła ruch (Ninì Tirabusciò: la donna che inventò la mossa, 1970), w której Koscina zagrała baronową, a w roli tytułowej wystąpiła Monica Vitti, thrillery w stylu giallo Siedem żółtych jedwabnych szali (Sette scialli di seta gialla, 1972), Tak zabójczo słodko (Rivelazioni di un maniaco sessuale al capo della squadra mobile, 1972) i Autorski kryminał (Delitto d'autore, 1974), znakomity dramat gangsterski Uciekinier (La mala ordina, 1972, epizodyczna rola żony głównego bohatera, granego przez Mario Adorfa), horror Mario Bavy Lisa i Diabeł (Lisa e il Diavolo, 1973) z Telly'm Savalasem w roli diabła oraz komedia erotyczno-wampiryczna Lucio Fulciego Demoniczny kobieciarz Costante Nicosia, albo: Dracula na prowincji (Il cav. Costante Nicosia demoniaco, ovvero: Dracula in Brianza, 1975). Koscina brała też udział w filmach nowelowych, które często realizowali znani reżyserzy z gwiazdorską obsadą - tytuły tych filmów pominąłem w tym artykule.

W filmografii Sylvi Kosciny są także filmy francuskie: ekranizacja powieści Juliusza Verne'a Kurier carski (Michel Strogoff, 1956), dramat z udziałem Jean-Paula Belmondo Rozrywka (Les distractions, 1960), adaptacja powieści Alexandra Dumasa Człowiek w żelaznej masce (Le masque de fer, 1962) z Jeanem Marais'em w roli d'Artagnana, film przygodowy Cyrano i d'Artagnan (Cyrano et d'Artagnan, 1964), szpiegowski Baraka sur X 13 (1966), komedia Fałszywe pieniądze (Monnaie de singe, 1966) i inne. Z tych francuskich filmów wyróżnić mogę lekką przygodową rozrywkę Człowiek w żelaznej masce, w której Sylva Koscina i Jean Rochefort zagrali ukrywających się przed prawem sympatycznych przestępców.

Ljubisa Samardzic i Sylva Koscina w filmie Bitwa nad Neretwą

Sylva Koscina grała też w produkcjach anglojęzycznych: w komedii romantycznej Jessica (1962), w przygodowo-szpiegowskim filmie w stylu Jamesa Bonda Istambuł 65 (Estambul 65, 1965), przede wszystkim jako córka szefa tajnej policji w brytyjskiej komedii szpiegowskiej Wyjątkowo upalny czerwiec (Hot Enough for June, 1964), jako włoska hrabina w amerykańskiej komedii wojennej Tajna wojna Harry'ego Frigga (The Secret War of Harry Frigg, 1968) u boku Paula Newmana oraz w roli cesarzowej Bizancjum w dwuczęściowej niemieckiej superprodukcji Walka o Rzym (Kampf um Rom, 1968-69). Zagrała również w znakomitym jugosłowiańskim dramacie wojennym Bitwa nad Neretwą (Bitka na Neretvi, 1969). W tym okresie partnerowała także Kirkowi Douglasowi w nieudanym dramacie kryminalnym Przyjemny sposób na umieranie (A Lovely Way to Die, 1968), wystąpiła również w rozrywkowym filmie sensacyjnym Damski gang (Deadlier Than the Male, 1967) oraz w roli pielęgniarki w niezłym filmie wojennym Gniazdo szerszeni (Hornets' Nest, 1970).

Najbardziej znane i najbardziej cenione filmy, w których wystąpiła to francuski kryminał Judex (1963) oraz włoska psychodrama Felliniego Giulietta i duchy (Giulietta degli spiriti, 1965) - w obu filmach, niestety, Koscina zagrała epizodyczną rolę. Do najlepszych zalicza się również mój osobisty faworyt, wspomniany wcześniej dramat wojenny Bitwa nad Neretwą (Bitka na Neretvi, 1969), gdzie wcieliła się w postać jugosłowiańskiej rewolucjonistki. W drugiej połowie lat 60. jej sława jest już nieco nadszarpnięta, kino zaczyna się zmieniać pod względem obyczajowym i Koscina decyduje się na role w kontrowersyjnych filmach, np. u kiepskiego reżysera Jesusa Franco (Marquis de Sade: Justine, 1969). Zdarzały jej się kreacje u cenionych twórców, takich jak Mauro Bolognini, który obsadził ją w filmie Całkowicie naturalna (L'assoluto naturale, 1969). Coraz częściej jednak w produkcjach niższej klasy, takich jak Carla i Lola (Historia de una traición, 1971).

Sylva Koscina i Mario Adorf w filmie La mala ordina

Podejmowała się różnych wyzwań, które świadczyły o jej odwadze, profesjonalizmie, wszechstronności, inteligencji i talencie. Występowała w filmach wielu gatunków, idealnie dostosowując się do różnej  konwencji, nie grała tylko w westernach. Jak widać z perspektywy czasu aktorka nie została zapamiętana przez kolejne pokolenia widzów, więc powstaje pytanie: czy warto było marnować talent na role w europejskim kinie w stylu exploitation? Aby odnieść sukces nie musiała podbijać Hollywoodu, przecież Claudia Cardinale prawie wyłącznie grała w Europie i mimo to stała się międzynarodową gwiazdą. Wystarczyło nieco staranniej dobierać role, a trudno mi uwierzyć w to, że nie otrzymywała ciekawszych propozycji.

Sylva Koscina to aktorka elegancka, o seksownym spojrzeniu, idealnie pasująca do każdej roli, zarówno arystokratki jak i kobiety współczesnej, poszukującej awansu społecznego. Ze względu na dumną, królewską postawę i odpowiedni urok, wdzięk i seksapil idealnie pasowałaby do roli królowej Egiptu, Kleopatry (także z powodu greckich korzeni), ale nigdy tej roli nie zagrała.
Cesarzowa europejskiego kina zmarła w Rzymie na chorobę serca w 1994 roku, mając ukończone 61 lat.

Filmy z Kosciną na blogu:
Bitwa nad Neretwą
Człowiek w żelaznej masce
Gniazdo szerszeni
La mala ordina
Wyjątkowo upalny czerwiec

0 komentarze:

Prześlij komentarz