CZARNA NIEDZIELA. Izraelski Mosad kontra palestyński Czarny Wrzesień

Black Sunday (1977 / 138 minut)

reżyseria: John Frankenheimer

scenariusz: Ernest Lehman, Kenneth Ross, Ivan Moffat na podst. powieści Thomasa Harrisa

 Tekst opublikowany w serwisie film.org.pl

w cyklu Action Collection

Popularność filmów katastroficznych lat 70. spowodowała, że wyodrębnił się nurt thrillerów o terrorystach, obejmujący takie tytuły jak: Terror w przestworzach (1972, reż. John Guillermin), Britannic w niebezpieczeństwie (1974, reż. Richard Lester), Hindenburg (1975, reż. Robert Wise), Rollercoaster (1977, reż. James Goldstone). Do tego nurtu dołączyła Czarna niedziela (1977) Johna Frankenheimera, która może nawet uchodzić za najlepszą pozycję w gatunku thrillera terrorystycznego.

FILMY O POCIĄGACH. Stalowy wąż pod specjalnym nadzorem

 Tekst opublikowany także w serwisie film.org.pl 

Od 12 stycznia na ekranach polskich kin można oglądać Pasażera (The Commuter) z Liamem Neesonem, którego akcja rozgrywa się w pędzącym pociągu. Ten film wraz z niedawną ekranizacją Morderstwa w Orient Expressie zachęca do tego, by przyjrzeć się transportowi kolejowemu od strony filmowej. Pociągi były wykorzystywane w kinematografii od początku – od momentu, gdy 122 lata temu żelazny potwór wjechał na stację La Ciotat we Francji, wywołując silne poruszenie na widowni. Wkrótce stał się ważnym bohaterem filmowym, pełniąc zróżnicowane funkcje: pozytywną, pozwalając dotrzeć protagonistom do celu podróży, lub negatywną, stając się śmiertelną pułapką. Ten środek transportu sprawdzał się w westernach, filmach wojennych, sensacyjnych i przygodowych, a także w thrillerach. Poniżej subiektywny wybór dziesięciu filmów, w których miejscem akcji jest droga żelazna, a pociąg jest jednym z głównych bohaterów. Starałem się wyróżnić produkcje, których akcja toczy się w ruchu, a nie stoi w miejscu jak np. w – skądinąd znakomitym – Długim postoju na Park Avenue (1974).

Przeżyliśmy wojnę

The Manchurian Candidate (1962 / 126 minut)
reżyseria: John Frankenheimer
scenariusz: George Axelrod na podst. powieści Richarda Condona

Początek lat 60. to przełomowy etap w karierze Johna Frankenheimera, który z realizacji telewizyjnych przerzucił się na niekonwencjonalne filmy kinowe. W samym roku 1962, między kwietniem a październikiem, miały premierę trzy jego dramaty filmowe: Wszystkie mu ulegają z Warrenem Beattym, Ptasznik z Alcatraz z Burtem Lancasterem i Przeżyliśmy wojnę z Frankiem Sinatrą. Ten ostatni to paranoiczny thriller o zabarwieniu satyrycznym, wykorzystujący lęk przed komunistyczną działalnością. Reżyser pokazuje przy okazji, jak wiele nauczył się pracując w telewizji. Energiczny montaż, duże zbliżenia, żywa praca kamery to zabiegi typowe dla tego właśnie medium. Ale nie tylko strona formalna wyróżnia się pozytywnie. Intryga, aktorstwo i suspens również decydują o wysokiej klasie filmu.

Filmowe zjawisko. Sequel

Sequele podobnie jak remaki są zmorą wielu widzów i krytyków, a sens ich powstawania poddawany jest w wątpliwość. Nie da się jednak ukryć, że wielu filmowców nie widzi nic złego w przerabianiu na nowo znanych i kultowych tytułów. Martin Scorsese nakręcił w swojej karierze jeden udany sequel (Kolor pieniędzy) i dwa niezłe remaki (Przylądek strachu i Infiltracja). Steven Spielberg, który odmówił zrealizowania kontynuacji Szczęk, nie był tak zasadniczy w przypadku Indiany Jonesa i Parku Jurajskiego. Francis Ford Coppola z początku nie był przekonany do kontynuacji Ojca chrzestnego, lecz szybko uznał, że z tej mafijnej historii da się wyciągnąć o wiele więcej. Ceniony przez krytyków Fritz Lang zrealizował aż 6 sequeli, w tym np. western Powrót Franka Jamesa (1940). 

Grand Prix

Grand Prix (1966 / 176 minut)
reżyseria: John Frankenheimer
scenariusz: Robert Alan Aurthur

Już na samym początku zostajemy wprowadzeni w świat kierowców Formuły 1, którzy rywalizują ze sobą, ryzykując wiele, by zdobyć cenne trofeum. Nawet wypadek lub śmierć jednego z kierowców nie zakończą wyścigu. Jak mówi jeden z bohaterów: „kiedy widzę wypadek na torze, dodaję gazu, bo wiem, że inni zwolnią”. Ten sam bohater mówi, że „zwycięstwo zawsze smakuje tak samo”, ale w dalszej części filmu przekonujemy się, że wcale tak nie jest - zwycięstwo może mieć także gorzki smak, kiedy dochodzi do tragicznego wypadku na torze wyścigowym.

To są czasy dla twardych ludzi, czyli o filmach sensacyjnych

Filmy sensacyjne to gatunek bardzo rozległy, obejmujący thrillery, filmy kryminalne (w tym gangsterskie i policyjne), szpiegowskie oraz sensacyjno-wojenne. Te filmy cechuje sensacyjna akcja, motyw walki dobra ze złem, czasami także zaskakujące zwroty akcji i efektowna kulminacja. Bohaterami filmów sensacyjnych są często policjanci, gangsterzy, najemnicy, agenci oraz zwykli ludzie szukający sprawiedliwości na własną rękę. Dlatego poniższe zestawienie jest bardzo różne, o odmiennej tematyce, ale wszystkie te filmy, dzięki sprawnej reżyserii, dostarczają rozrywki i emocji. Kolejność alfabetyczna.